1/ Hoàn cảnh ra đời Hiệp hội các Nhà Đầu tư tài chính VN (VAFI) :
– Thị trường chứng khoán VN ra đời hoạt động vào ngày 28/07/2000 với chỉ 2 công ty niêm yết trong bối cảnh lượng DNNN cổ phần hóa còn ít, lực lượng doanh nghiệp tư nhân còn nhỏ bé , khuôn khổ pháp lý cho hoạt động thị trường chứng khoán còn sơ khai và thiếu rất nhiều các qui định về giao dịch, về thuế, về kiểm toán…..
– Trong giai đoạn đầu của thị trường, do chưa có kinh nghiệm về thị trường chứng khoán, các nhà điều hành đã phạm sai lầm về can thiệp hành chính cũng làm thị trường chậm phát triển trong nhiều năm.
– Trong các năm đầu của TTCK, thị trường chậm phát triển cũng chủ yếu do môi trường kinh doanh chứng khoán chưa tốt, còn rất nghèo nàn đồng thời về phía cơ quan quản lý thì chậm cải thiện môi trường đầu tư chứng khoán do chưa có kinh nghiệm .
– Thời kỳ ban đầu, các nhà đầu tư tổ chức và cá nhân gặp rất nhiều khó khăn về môi trường đầu tư chứng khoán còn sơ khai và mong muốn được đóng góp công sức trí tuệ cho sự phát triển của TTCKVN. Tại sàn giao dịch công ty chứng khoán Thăng Long ở Hà Nội, 50 nhà đầu tư cá nhân đã thảo luận và đề xuất nhiều giải pháp xây dựng phát triển thị trường chứng khoán gửi đến UBCKNN. Rất nhiều kiến nghị đề xuất được nêu ra nhưng có khó khăn lớn là mất nhiều thời gian thảo luận và đi lấy chữ ký…Công tác góp ý xây dựng thị trường bị hạn chế rất nhiều vì chưa có pháp nhân đại diện cho các nhà đầu tư góp ý chính thức với các cơ quan hữu quan nhà nước, trước thực trạng đó, cần phải thành lập 1 tổ chức Hiệp Hội, đại diện cho cộng đồng các nhà đầu tư chứng khoán và tài chính để có tiếng nói phản biện, đề xuất với các cơ quan nhà nước, và các nhà đầu tư chứng khoán tại Sàn giao dịch tại Công ty chứng khoán Thăng Long đã vận động nhiều tổ chức, cá nhân tham gia Hiệp hội và thành lập Hiệp Hội Các nhà đàu tư tài chính Việt Nam.
2/ Mô hình và chức năng hoạt động :
– Người khởi xướng xúc tiến thành lập VAFI là ông Nguyễn Hoàng Hải – Tổng Thư ký đầu tiên của VAFI ;
– Mô hình hoạt động VAFI được nghiên cứu tham khảo từ các Hiệp hội trong nước và quốc tế, đồng thời cũng xuất phát từ hoàn cảnh thị trường chứng khoán VN còn nhỏ bé mà đề ra các chức năng hoạt động.
– Nguyên tắc hoạt động là VAFI phải là tổ chức phi lợi nhuận, tuyệt đối độc lập về mọi mặt, không gây xung đột lợi ích và lấy lợi ích quốc gia là trên hết.
– Khác với nhiều hiệp hội trong nước, VAFI không tiến hành bất kỳ hoạt động kinh doanh nào để nuôi hội nhằm phòng tránh các vi phạm có thể xảy ra về pháp luật hoặc phòng tránh gây xung đột lợi ích hoặc gây mất uy tín cho chính mình và làm suy yếu chức năng hiệp hội;
– Công tác xúc tiến thành lập VAFI cũng mất nhiều thời gian và ngày 5/11/2003 , Bộ trưởng Bộ Nội Vụ ra Quyết định số 74/2003/QĐ-BNV vv thành lập Hiệp Hội Các Nhà đầu tư tài chính VN .
– Do khó khăn về nguồn nhân lực & tài chính nên hoạt động VAFI khiêm tốn nhưng đảm bảo trong sạch và có sức mạnh đấu tranh .
– Từ ngày thành lập tới nay , hoạt động cơ bản của VAFI là nhiều hoạt động cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh kinh tế tài chính, VAFI đề xuất nhiều giải pháp xây dựng thị trường chứng khoán tài chính, VAFI đã đề xuất hàng ngàn giải pháp gửi các cơ quan hữu quan như Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch đầu tư, NHNN, UBCKNN… và được ghi nhận hàng trăm giải pháp quan trọng.
– Trong các năm gần đây, khung khổ pháp luật đã hoàn thiện nhiều hơn so với trước kia và vì thế hoạt động VAFI về mảng này cũng bớt đi.
3/ Đóng góp VAFI :
– VAFI không chỉ phản ánh đề xuất các giải pháp về phát triển thị trường tài chính chứng khoán mà luôn chủ động xây dựng đề xuất cụ thể các chính sách phát triển;
– Nhiều chính sách quan trọng được hoặc định như :
+ Tăng tỷ lệ sở hữu của nhà đàu tư nước ngoài trong các doanh nhiệp VN và với các doanh nghiệp niêm yết ;
+ Đề xuất Danh mục ngành nghề không khuyến khích đầu tư nước ngoài, còn lại là mở thay vì trước kia chỉ qui định 1 số ngành nghề hạn chế cho phép đầu tư gián tiếp nước ngoài với tỷ lệ hạn chế không quá 30% vốn điều lệ ;
+ Giúp Bộ Tài chính xây dựng Thông tư đầu tiên về Thuế trong lĩnh vực giao dịch chứng khoán ;
+ Đề xuất và nêu chính sách giao dịch trực tuyến về chứng khoán thay vì giao dịch thủ công là đến sàn công ty chứng khoán viết lệnh đặt mua bán;
+ Đề xuất qui định Kiểm toán giữa kỳ nhằm tăng tính minh bạch và thẩm định cho các công ty niêm yết ;
+ Đề xuất nhiều giải pháp thúc đẩy tiến trình cổ phần hóa như đấu giá công khai, bán bớt cổ phần nhà nước, qui định danh mục hạn chế DNNN…
+ Đề xuất nhiều chính sách kiểm soát lạm phát, bình ổn thị trường ngoại tệ, chống đô la hóa và cụ thể nhất là chính sách đưa lãi suất tiền gửi tiết kiệm ngoại tệ về mức 0% đã tạo bước ngoặt bền vững làm ổn định tỷ giá ngoại tệ;
